Śląski Tydzień jest organizowany przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Gliwicach od 2016 r. i już na stałe wpisał się w kalendarz wydarzeń kulturalnych. Jego założeniem jest otwarcie przestrzeni do prezentacji szeroko pojętej historii, kultury, sztuki i muzyki Śląska poprzez różnorodne formy aktywności: spotkania autorskie, warsztaty, wystawy. Szczególny nacisk położony jest na promocję literatury, a przez to i gwary.
Podczas 6. Śląskiego Tygodnia w Bibliotece Centralnej zapraszamy na:
22 listopada 2022 r., godz. 18.00
Zapraszamy na spotkanie autorskie z Sabiną Waszut – pisarką i felietonistką, autorką kilkunastu powieści historycznych i obyczajowych.
Debiutancka powieść „Rozdroża” została nominowana do Nagrody Literackiej Europy Środkowej „Angelus” za rok 2014. Na Festiwalu Literatury Kobiet w Siedlcach książka zdobyła nagrodę główną kategorii „Pióro” dla najbardziej poruszającej polskiej powieści roku 2014. Za powieść „Narzeczona z getta i „Emigranci. Podróż za horyzont” została nominowana do nagrody „Książka Roku” portalu lubimyczytać. Laureatka Nagrody Prezydenta Miasta Chorzów w Dziedzinie Kultury. Współpracuje z miesięcznikiem kulturalnym Chorzów Miasto Kultury, gdzie pisze felietony i opowiadania w odcinkach. Mieszka na Śląsku, a najczęściej można ją spotkać na górskich szlakach.
29 listopada 2022 r., godz. 18.00
Beata i Paweł Pomykalscy – duet w pracy i życiu, skutecznie łączący życie zawodowe z zainteresowaniami. Z urodzenia i wyboru związani z ukochanym Górnym Śląskiem, któremu poświęcają szczególnie dużo swojej uwagi. Jeszcze na studiach zaczęli przygodę z (własnymi) książkami – pierwszą był album fotograficzno-historyczny o dziedzictwie rodziny von Ballestrem. Obecnie wydają kolejne albumy, przewodniki krajoznawcze, książki podróżnicze. Współpracują z różnymi organizacjami i instytucjami, prowadzą także profile w mediach społecznościowych, na Facebooku @Adventum-konkretnie o podróżach, a na Instagramie @beatapomykalska. Na spotkaniu w ramach „Śląskiego tygodnia” opowiedzą o dziedzictwie pozostawionym przez najważniejszych potentatów przemysłowych.
2 grudnia 2022 r., godz. 18.00
Kamil Iwanicki – badacz Górnego Śląska, przewodnik, absolwent Studiów Śląskich na Uniwersytecie Śląskim. Twórca projektów regionalnych: Familoki, Gliwicka Mapa Tajemnic i Śląskie Stwory i Potwory. W swojej pracy opowiada o skomplikowanym dziedzictwie kulturowym regionu. Od 3 lat skupia się na koloniach robotniczych, które są punktem do opowiedzenia szerzej o tradycjach, zwyczajach i życiu mieszkańców familoków. Barbórka to dzień szczególnie ważny na Górnym Śląsku. Od wieku ten dzień był obchodzony przez górników, przez lata zwyczaje 4 grudnia się zmieniały. Dawniej najważniejszym elementem był udział we mszy, a nieodzownym elementem była orkiestra górnicza, która rano budziła mieszkańców na liturgie. Dopiero w okresie PRL-u pojawiła się nowa tradycja Karczm piwnych. Podczas spotkania porozmawiamy, jak zmieniały się tradycje górnicze na przestrzeni wieków, jaką rolę pełniła św. Barbara w życiu górników. Dowiemy się, jak Barbórka stała się najważniejszym dniem w roku. Poznamy bliżej również legendy górnicze, opowieści o Skarbniku i Zabrzeskim.
Po spotkaniu zapraszamy na poczęstunek inspirowany śląskimi smakami.
Wystawa trwa od 22 listopada do 2 grudnia 2022 r.
Przechodzimy obok nich codziennie: kościoły, szkoły, domy wielorodzinne, różne budynki publiczne. Gdzieniegdzie zakłady przemysłowe, które oparły się zmianom gospodarczym i społecznym. Nieco dalej pałace lub ich ruiny. Tak wygląda dziedzictwo śląskich przemysłowców, którzy w XVIII i XIX wieku, na fali industrializacji i odkrycia na Górnym Śląsku pokładów węgla, na zawsze zmienili wygląd regionu. Pola uprawne ustąpiły miejsca kopalnianym kominom, małe wioski zwartym osiedlu robotniczym, a kultura ludowa przekształciła się w robotniczą.
Dopiero się tych miejsc uczymy. Przekonujemy się, że to, co industrialne, też jest ważnym elementem dziedzictwa kulturowego. Oswajamy przeszłość i powoli poznajemy tych, którzy najmocniej wpłynęli na otoczenie, w którym dziś żyjemy: Ballestremów, Schaffgotschów, Henckel von Donnersmarcków.
Prezentowane zdjęcia mają zachęcić do głębszego zanurzenia się w przeszłość naszego regionu, ale także zachęcić do poznawania pozostawionego dziedzictwa i jego specyficznego charakteru, który czyni Górny Śląsk wyjątkowym.
22 listopada 2022 r., godz. 10.30
Co to znaczy strój śląski? Jak wygląda i czym się charakteryzuje? Na te i wszystkie pozostałe pytania dzieci uzyskają odpowiedzi podczas spotkania z Małgorzatą Pietrzak, kulturoznawczynią z Instytutu Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego, specjalistą do spraw niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Małgorzata Pietrzak jest pasjonatką stroju śląskiego, rzemiosła ludowego, historii życia codziennego. Przędzie, szyje, haftuje i maluje tradycyjne elementy śląskiego ubioru. Prowadzi warsztaty, pogadanki i konsultacje. Autorka projektu edukacyjnego „Purpurka na Polkę. Instrukcja obsługi”, artykułu monograficznego nt. zabytkowych kołowrotków przędzalniczych (2020) i zbioru opowiadań dla dzieci pt. „Ciotka Nyszka i spółka” (2022) oraz współautorka materiałów edukacyjnych dot. stroju śląskiego w projekcie „EtnoBryk”.
28 listopada 2022 r., godz. 10.30
Podczas warsztatów uczestnicy poznają postaci śląskich stworów, w które dawniej wierzyli mieszkańcy regionu. Przy okazji zapoznają się z lokalnymi tradycjami i dowiedzą się jak kreatywnie opowiadać legendy współcześnie.
30 listopada 2022 r., godz. 18.00
Książkę, która ukazała się po raz pierwszy w 1945 r. i zapoczątkowała serię dzieł literackich i filmowych o przygodach rezolutnej dziewczynki, przetłumaczył z języka szwedzkiego Rafał Szyma, górnośląski autor, tłumacz i popularyzator śląskiej mowy, współzałożyciel serwisu Wachtyrz.eu, ojciec 9-letniej córki. To jego pierwszy literacki wydrukowany przekład, ale na koncie ma już tłumaczenia oprogramowania, np. Firefox śląski, czy śląski interfejs Samsunga.
– Mój szwedzki był już na tyle dobry, że mogłem się podjąć tłumaczenia z tego języka. Wybrałem akurat „Pippi”, bo bardzo brakowało mi tej książki po śląsku – mówi Rafał Szyma. – To, że ta książka jest „dziewczyńska” to jej bardzo duży atut, bo takich przekładów na śląski nie było – dodaje, pytany o to, dlaczego zabrał się za książkę, której główną bohaterką jest dziewczynka.
Do kolorowego wydania w twardej oprawie z oryginalnymi ilustracjami Ingrid Vang Nyman załączono niedostępną poza publikacją płytę CD z audiobookiem, oczywiście też po śląsku. O przygodach niesfornej Pippi czytają Anna Bączek-Lieber i Emilia Długosz. Tłumacz nie przemianował Pippi na śląską wersję Fizi Pończoszanki. Zostawił oryginalne zdrobnienie imienia Pippilotta i nazwisko rudej dziewczynki. Prowadzenie Monika Kassner.
Ta strona wykorzystuje cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej informacji
The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.